मुंबईत एका वर्षात 5 लाख झाडांवर कुऱ्हाड

मुंबई । जेपीएन न्यूज टीम -

शहरात विविध विकास कामे सुरु असतात, काही ठिकाणी टोलेजंग इमारती उभारल्या जातात. या कामांच्या आड येणारी झाडे तोडली जातात किंवा झाडांवर विषप्रयोग करून मृत केली जातात. यामुळे मुंबईतील झाडांची संख्या मोठ्या प्रमाणात कमी होत आहे.एका सामाजिक संस्थेने नुकत्याच प्रसिद्ध केलेल्या अहवालानुसार एका वर्षात तब्बल 5 लाख झाडे कमी झाल्याचे उघड झाले आहे. शहरात सुरु असलेल्या मेट्रोच्या कामामुळेही झाडांची खुलेआम कत्तल सुरु असल्याने झाडांच्या संख्या अंकही कमी होणार आहे.

प्रजा फाऊंडेशन या सामाजिक संस्थेकडून मुंबई महापालिकेकडून माहिती अधिकारात मिळवलेल्या आकडेवारीनुसार एक अहवाल नुकताच जाहीर केला आहे. या अहवालानुसार मुंबईत सन 2013-14 मध्ये 19 लाख 17 हजार 844 झाडे होती. सन 2014-15 मध्ये त्यात वाढ होऊन 24 लाख 11 हजार 508 झाडांची तर सन 2015-16 मध्ये 35 लाख 98 हजार 354 झाडांची नोंद झाली होती. मात्र सन 2016-17 मध्ये झाडांची संख्या कमी होऊन 31लाख 6 हजार 868 झाडांची नोंद झाली आहे. अहवालातील आकडेवारी पाहिल्यास आणि 2016-17 या वर्षात सन 2015-16 पेक्षा तब्बल 4 लाख 91 हजार 486 झाडे कमी झाली आहेत.

या अहवालात प्रसिद्ध करण्यात आलेल्या आकडेवारीनुसार पालिकेच्या बी, सी, डी, ई, एच पूर्व, एच पश्चिम, एम पूर्व आणि टी विभागात 2015-16 आणि 2016-17 या वर्षात झाडांच्या संख्येत कोणताही बदल झालेला नाही. एफ दक्षिण, जी दक्षिण, एल, पी उत्तर, आर उत्तर, आर दक्षिण या विभागात झाडांची संख्या कमालीने कमी झाली आहे. तर एफ उत्तर, जी उत्तर, एच पश्चिम, एम पूर्व, एन, पी दक्षिण, आर मध्य आणि एस या विभागात झाडांची संख्या वाढली आहे. के पूर्व, एम पश्चिम, एन, पी दक्षिण, एस या विभागात २ लाखांहून अधिक झाडे आहेत. डी, एफ उत्तर, के पश्चिम, एम पूर्व, पी उत्तर, आर मध्य या विभागात एक लाखाहून अधिक झाडे आहेत. तर ए, बी, सी, ई, एफ दक्षिण, जी उत्तर, जी दक्षिण, एच पूर्व, एच पश्चिम, एल, आर उत्तर, आर दक्षिण आणि टी विभागात एका लाखाहून कमी झाडे आहेत.

झाडे कमी होण्याची कारणे -

मुंबईत गेल्या काही वर्षात टोलेजंग इमारती उभ्या राहिल्या आहेत. या कामाआड येणारी झाडे कोणाचाही विरोध किंवा मुलाहिजा न ठेवता तोडण्यात येतात. काहीवेळा तर झाडांवर विषप्रयोग करून झाडे मृत केली जातात. मृत झालेली झाडे पडून अपघात होईल अशी भींती निर्माण करून पालिकेकडून झाडे पाडण्याची परवानगी मिळवली जाते. काही सरकारी विकास कामात अडथळा येणारी झाडेही तोडली जातात. मेट्रोच्या कामामुळे गेल्या काही महिन्यात झाडांची बेसुमार कत्तल करण्यात आली आहे. यामुळे झाडांची आकडेवारी आणखी कमी होणार आहे.

पालिका आयुक्ताना दणका - 

झाडे तोडण्यासाठी पालिकेच्या वृक्ष प्राधिकरण समितीची परवानगी आवश्यक असते. वृक्ष प्राधिकरण सदस्यांना असलेले अधिकार कमी करून 25 झाडांपर्यंतची झाडे तोडण्यास महापालिका आयुक्तांना अधिकार देण्यात आले आहेत. आयुक्तांच्या अधिकारात मोठ्या प्रमाणात झाडे तोडण्यास परवानगी दिली जात असल्याने आयुक्तांना देण्यात आलेल्या अधिकाराला न्यायालयात आव्हान देण्यात आले होते. याप्रकरणी सुनावणी दरम्यान आयुक्तांना दिलेले विशेष अधिकार न्यायालयाने रद्द केले आहेत. प्रत्येक झाड महत्वाचं आहे. वृक्ष तोड तातडीने थांबवा. धोकादायक झाडाचं तोडा. वृक्ष प्राधिकरणाच्या देखरेखीखाली झाडे तोडण्याची परवानगी द्या असे निर्देश न्यायालयाने पालिकेला दिले आहेत.

महापालिका पर्यावरणाची वाट लावत आहे - 

मुंबई महापालिका झाडे कमी करण्याचेच काम करत आहे. झाडे तोडण्याची परवानगी देऊन पालिका पर्यावरणाची वाट लावत आहे. झाडे कापली तर त्या ठिकाणी नव्याने झाडे लावली गेली पाहिजेत. मात्र नवी झाडे लावली जात नाहीत. झाडे कापल्यानेच मुंबईमधील वातावरणात बदल जाणवत आहे. नवी झाडे लावण्याची मागणी महापालिकेकडे करू.
- रवी राजा, विरोधी पक्ष नेते. मुंबई महापालिका

झाडांची आकडेवारी 

वॉर्ड            2013-14       2014-15         2015-16         2016-17 

ए                41,838         81,516           83,201            83,201 

बी                 6,786           7,816            7,816              7,816 

सी                 3,919           5,756           5,756              5,756 

डी                58,207         98,478       1,00,317          1,00,317 

ई                39,270          57,128         58,028             58,028 

एफ उत्तर       54,330          85,897         87,240          1,84,837 

एफ दक्षिण     82,417       1,84,837      1,84,837            87,240 

जी उत्तर        45,912          92,178         94,774             96,620 

जी दक्षिण      43,341          43,341         96,620             94,774 

एच पूर्व        74,092           74,092        74,092              74,092 

एच पश्चिम    83,176           83,176        83,176              83,176 

के पूर्व       1,56,508         1,56,508     1,60,004           2,15,728 

के पश्चिम   1,36,262         1,36,262     1,40,674          1,73,232 

एल          1,21,075            67,758      6,76,758            67,758 

एम पूर्व       83,862             92,445     1,51,949          1,62,638 

एम पश्चिम 1,44,790         1,05,631     2,13,084          2,13,084 

एन             67,828           80,483      2,86,894          2,92,965 

पी उत्तर        67,758         2,58,045      2,84,271         1,86,002 

पी दक्षिण     84,510         1,59,649      1,79,452          2,84,271 

आर मध्य  1,05,631           67,808         67,808         1,44,790 

आर उत्तर     80,483            84,510         84,510            67,808 

आर दक्षिण   92,445         1,44,790      1,44,790            84,510 

एस          1,59,217         1,59,217      2,48,116         2,54,038 

टी              84,187            84,187         84,187            84,187 

एकूण      19,17,844       24,11,508     35,98,354      31,06,868